TANYA CHE'GU SEJARAH: TEKNIK MENJAWAB SOALAN KBAT SEJARAH SPM KHAS KERTAS 2

MENGENAL PASTI SOALAN KBAT

Bagaimana kita menentukan soalan itu adalah soalan KBAT? Selain daripada stimulus (bahan rangsangan) dan kata tugas, melalui peruntukan markah dalam soalan juga kita boleh mengagak soalan itu KBAT atau KBAR. Sebagai contoh, Kertas 2, Bahagian A, sekiranya soalan itu 3-4 markah, kemungkinan soalan itu KBAT. Untuk Bahagian B pula, sekiranya soalan itu 6-8 markah, kemungkinan soalan itu KBAT. Trend terkini soalan memerlukan calon mengupas/menghurai isi. Hal ini dapat dibuktikan dalam Bahagian A, soalannya memperuntukkan markah 2-4-4 dan Bahagian B pula 4-8-8 (bergantung kepada perubahan).

MENGENAL PASTI KEHENDAK TUGASAN DALAM SOALAN KBAT

Respon atau jawapan murid mestilah bertepatan dengan kehendak tugasan. Ini bermakna murid perlu tahu tingkatan atau aras KBAT. Apabila kehendak tugasan difahami, maka murid dapat memberikan respon/jawapan yang betul. Lihat penerangan di bawah:

KBAT: Menganalisis

· Antara soalan yang terbanyak dalam kertas peperiksaan.

· Murid perlu mencerakinkan maklumat/pengetahuan Sejarah kepada komponen yang lebih kecil iaitu kepada FHC, atau FH atau F atau H, bergantung kepada sub topik.

· Kemahiran ini sangat penting dalam aktiviti pembelajaran sebelum menguasai kemahiran KBAT yang lain.

· Cerakinan tersebut membolehkan murid mengenal pasti isi utama seperti kronologi peristiwa, ciri-ciri, kesan, kepentingan, sebab-sebab, cara-cara atau proses.

· Jawapan bersifat tertutup kerana dari buku teks.

· Contoh soalan:

o Jelaskan ciri-ciri utama tamadun manusia.

o Jelaskan corak kehidupan masyarakat Arab Jahiliah.

o Huraikan sebab-sebab berlakunya peristiwa Hijrah.

KBAT: Mengaplikasi

· Murid perlu menggunakan maklumat/pengetahuan Sejarah kepada satu situasi baharu.

· Jawapan bersifat terbuka, iaitu mengaitkan dengan masa kini/sekarang.

· Tidak boleh salin bulat-bulat pengetahuan Sejarah sebagai jawapan.

· Boleh design/reka jawapan FHCI selagi mana munasabah.

· Contoh soalan:

o Bagaimanakah sifat kerterbukaan Tamadun Indus dapat dicontohi oleh pemerintah masa kini?

o Bagaimanakah anda mempraktikkan konsep Hijrah dalam kehidupan seharian?

KBAT: Menilai

· Murid berupaya membuat pertimbangan terhadap maklumat/pengetahuan Sejarah.

· Berupaya memberikan bukti, berhujah, berbahas dan membuat ulasan.

· Jawapan bersifat terbuka.

· Boleh design/reka jawapan FHCI selagi mana munasabah.

· Contoh soalan:

o Sejauh manakah kejayaan gerakan penentangan pemimpin tempatan menentang British di Tanah Melayu, Sabah dan Sarawak.

o Setujukah anda bahawa Zaman Renainssance adalah permulaan bagi kemajuan orang Barat?

KBAT:Mencipta

· Murid berupaya menggunakan maklumat/pengetahuan Sejarah kepada struktur baharu.

· Berupaya berfikir secara kreatif, menjana idea dan memberi cadangan yang bernas.

· Jawapan bersifat terbuka.

· Boleh design/reka jawapan FHCI selagi mana munasabah.

· Contoh soalan:

o Cadangkan usaha-usaha berkesan untuk memelihara monumen negara.

o Ramalkan masa depan dunia sekiranya kuasa-kuasa besar dunia terlibat dalam sebarang konflik.

o Bagaimanakah anda sebagai generasi muda, menghadapi cabaran globalisasi?

Perhatian!

· Teknik FHCI sangat sesuai untuk menjawab soalan KBAT Respon Terbuka (Bahagian B) kerana jawapan boleh dikupas dengan mendalam.

· Jawapan dalam Bahagian A (Respon Terhad) pula memerlukan calon memberikan jawapan secara jitu dengan huraian. Hal ini demikian kerana ruangan jawapannya terhad. Ini bermaksud calon juga boleh menggunakan teknik FHC.

· Rumusannya, soalan bahagian A dan B memerlukan calon memberikan respon jawapan dengan tepat bersama huraiannya.

· Sebagai asas, calon perlu mempunyai dan menguasai kemahiran menganalisis fakta sejarah terlebih dahulu sebelum boleh menjawab soalan KBAT menilai, mengaplikasi dan mencipta.

CIRI-CIRI SOALAN KBAT: LAZIM/RUTIN DAN BUKAN LAZIM/NON RUTIN

Situasi inilah yang memerangkap calon untuk memberikan respon jawapan sedangkan ianya telah dipelajari dalam kelas dan sewaktu ulangkaji. Mengapa hal ini boleh terjadi? Ini kerana calon tidak memahami kehendak tugasan/soalan. Inilah soalan KBAT Non Rutin. Soalan “twist” pengetahuan sejarah calon tanpa disedari ianya telah dipelajari oleh calon sendiri. Lihat contoh pertama dibawah:

TAJUK/SUB TAJUK: PERSEKUTAN TANAH MELAYU 1948.

KONSTRUK/ARAS PEMIKIRAN: MENGANALISIS

ARAS KESUKARAN: RENDAH KEPADA SEDERHANA

SOALAN: Jelaskan faktor-faktor Pembentukan Persekutuan Tanah Melayu 1948?

Baik, mudah bukan! Soalan adalah direct dan calon sememangnya faham kehendak tugasan iaitu perlu menghuraikan/mencerakinkan sebab-sebab. Lihat contoh kedua pula di bawah; kali ini aras kesukarannya lebih tinggi.

TAJUK/SUB TAJUK: PERSEKUTAN TANAH MELAYU 1948.

KONSTRUK/ARAS PEMIKIRAN: MENGANALISIS

ARAS KESUKARAN: TINGGI

SOALAN: Mengapakah Malayan Union dibubarkan? Atau Jelaskan faktor-faktor pembubaran Malayan Union.

Bagaimana? Agak keliru bukan? Seperti tidak pernah dipelajari. Sebenarnya kehendak tugasannya sama. Jadi calon perlu faham bahawa dalam sukatan pelajaran Persekutuan Tanah Melayu 1948, Malayan Union yang ditentang oleh orang Melayu dibubarkan dan digantikan dengan konsep persekutuan seperti NNMB, iaitu Persekutuan Tanah Melayu dengan mengiktiraf kembali kuasa Raja Melayu dan perlindungan terhadap kedudukan orang Melayu. Maka jawapannya sama! Lihat buku teks Sejarah tingkatan 5 halaman 103-104. Inilah KBAT Non Rutin. Ianya diuji secara indirect. Bersedialah dengan situasi soalan seperti ini. Good luck and Allah speed you in SPM.

Artikel ini ditulis/dikemaskini oleh: